OTKRIĆE: Pronađeni ostaci grada iz 12. veka

Arheološka istraživanja u porti manastira u Banji kod Priboja potvrdila da je baš na tom mestu u srednjem veku postojao mali utvrđeni grad

Monumentalno

– Tokom obnova manastira sav materijal odbacivan je na jedno mesto, a pretpostavljalo se da se ispod njega ne nalazi ništa. Međutim, ova istraživanja pokazala su da se baš na tom mestu nalaze ostaci najstarijih zidova i građevina nekadašnje manastirske porte, koja je bila znatno veća od današnje – priča za Kurir vođa arheoloških istraživanjaMarina Bunardžić iz Zavoda za zaštitu spomenika kulture Beograd.

Ona kaže da su, osim ranije otkrivenih ostataka iz perioda obnove Makarija Sokolovića (16. vek) i Stefana Dečanskog (14. vek), otkrivene i građevine i predmeti iz vremena Vizantije.
– Na osnovu pronađenih ostataka zidova, vidi se da su prostorije bile monumentalne, neke su bile i po 16 i 19 metara dugačke. Takođe, pronašli smo posude iz 12. veka, iz vremena kad je Banja bila episkopija – kaže Bunardžićeva.

Veliki požar

Prema njenom mišljenju, ti objekti, kao i delovi vizantijskog zida s kulom mogli bi u slobodnoj interpretaciji da se okarakterišu kao „mali utvrđeni grad“, odnosno kao ono o čemu je Idrizi, kartograf kralja Rodžera Drugog, pisao još sredinom 12. veka. Taj deo grada stradao je u nekom velikom požaru, a nakon toga, u 14. veku, usledila je velika obnova pod Stefanom Dečanskim. Obnovljeni bedemi koji danas opasuju Banju upravo su iz tog perioda i delom se naslanjaju na unutrašnji zid starijih bedema i nekadašnji ulaz sa tri stepenika.

Banja je nakon toga neko vreme bila zapuštena, da bi sledeća obnova usledila tek u 16. veku, za vreme Makarija Sokolovića. Ta obnova potpuno negira ove starije građevine i izvedena je od zatečenog materijala – ističe Bunardžićeva i dodaje da će se naredne godine istraživati ostaci nekadašnje manastirske trpezarije.